GENÇ HAYAT DERGİSİ - SAYI: 16 (EYLÜL 2019)

14 Acayİp Gerçekler! Orman yangınında can kaybı olmadığı, medyada söylenir. Ağaçlar, kuşlar, çiçekler… Cansız mı? PAPUÇ Farsça pâ-pûş’tan galattır. Ökçesiz ayakkabı manasındadır. Pâ “ayak”, pûş, pûşîden mastarından “örtü” demektir. PİLAV Bulgur, pirinç, makarna gibi çeşitlere denir. Bu kelimenin Hind lisanından alınıp aslının “pelâv” olduğu söylenir. Bir görüşte, Buhara ahâlîsinin kullandığı “celâv” isminden galatlaştığı şeklindendir. SEHV Kasıt eseri olmadan, yanlışlıkla manasındadır. Yanlışlık yapan, yani sehv sahibi, küçük bir tembih ile gafletten uyanır, hemen aklını başına toplar, gerçekleri görürse yapılan şeye “sehven” denilebilir. Sehv, yalnız o şeyin hafızadan zevaline, bir anlık unutulmasına tesmiye olunur. İbni Haldun’un tarifi şöyledir. “İnsan mukaddemen, daha evvel görmüş olduğu bir şeyi tekrar gördüğünde daha evvelki sureti, şekli her ne kadar hayalinde mahfuz, saklı ise de bunca olaylar ve işler esnasında o şeyi bulup da tatbik edemez. Ancak biraz düşünerek akabinde hatırlayabilir, tahattur edebilir. İşte buna sehv denir.” HATA Sehv sahibi, yani yanlışlık yapan tembih ile mütenebbih olmazsa, aklını başına toplamazsa, gerçekleri görmez ve kendini düzeltmezse buna hata derler. Seyyid Şerif Cürcani (k.s.) Hazretleri sehv ile hatanın farkını şöyle ifade ediyor. “Sehv, ayıp değildir. Çünkü az bir tembih ile giderilir ve insanoğlu bundan hâlî olamaz. Ayıp, kusur ancak hata’dadır. Çünkü hata, hakk ve doğruluk karşısında zıtlığın, tersliğin devam etmesi ve yerleşmesidir. Hemen düzeltilemez, düzeltilmesi için it’âb-ı efkâr, fikir yormak, anlamak için yoruluncaya kadar gayret sarf etmek gerekir. Zorlukla telafi edilebilir.” NİSYÂN Bir şeyin hafızadan zâil olması, idrak ve düşünme yeteneğinin kaybolması, unutulmasıdır. Unutmamak için kişi, tahsil-i cedide, yeniden öğrenmeye ve tekrar etmeye muhtaç olur. Tekrar, 180 defa da olsa güzeldir, sözü bu kabildendir.