GENÇ HAYAT DERGİSİ - SAYI: 03 (AĞUSTOS 2018)

15 AFAKAN Hafakandan galattır. “Afakanlar bastı” derler. Hafakan, “mustarip olmak ve deprenmek” manasındadır. Kalp çarpıntısı, sıkıntısı manalarına da gelir. Çünkü “hafaka” fiili, Arapçada “titredi, kalbi hızlı attı” demektir. AFAKÎ Hevayî, lüzumsuz, faydasız, boş sözlere denir. Ancak bu kelime, ufkun cem’i/çoğulu olan âfâk kelimesine bir yâ-yı nisbet ilave edilmesiyle bu hale gelmiş. Arapçada pek bir mana ifade etmez. Zira Arapçada bambaşka bir manadadır. Afakî, Harem sınırları dışında oturanların hacc-ı şerif için ziyarete gelenlerine denir. AFGAN Afganistan; Pakistan ve İran’a komşu bir Asya ülkesidir. Halkına Afgan denir. Geçmişten beri Farsçaya yakın olduğundan dil cihetinden onlardan etkilenirler. Farsçada efgan veyahut figan “bağırıp çağırmak” manasındadır. Tarihte bu halkın isimlendirilme hikayesi çok dikkat çekicidir. İslamiyet’ten evvel yani İslâm ile müşerref olmadan civarları ve ahali ile daima nizâ ve kavga üzereydiler. Dışarıdan bunların memleketlerine gelip hallerini görenlerden birisi vatanına dönüşte “Cebel/Dağ ahalisi ne haldedirler?” diye sual ederdi. Ancak İslamiyet ile müşerref olan bu kavime “Cebel ahalisi deme, efgan ahalisi de. Zira bütün gün işleri, küffar ile ceng ü cidal olup vakitleri efgan ve zârî ile geçiyor” şeklinde denilmeye başlandı. İsimleri de böyle meşhur oldu. Memleketlerine de Afganistan denildi. AFRİKA Yunancada a-friki’den gelir. A yani Elif, harfi nâfiye (nefyeden, gideren) manasındadır. Friki ise şiddetli soğuk demektir. Yani ‘şiddetli soğuk olmayan kıta’ manasındadır. Bununla beraber Afrika, kara kıta yerine tamamen sıcak iklim kuşağında yer almakla bu namla yâd edilmeyi hak ediyor.